Leiderschap en Boeddhisme - deel VII

Ethisch handelen

Toen Kenneth Lay, voormalig CEO van ENRON, in 2006 werd veroordeeld wegens fraude en samenspanning, maakte een van de ENRON medewerkers de volgende opmerking: “We willen vooral eerlijke en integere leiders die doortastend, creatief, optimistisch en moedig zijn.”

Vaak zoeken we echter niet eens naar een van de meest cruciale eigenschappen voor een leider: nederigheid en dienend. Een leider die empatisch luistert naar anderen, die eerst wil begrijpen, alvorens te spreken en begrepen te worden. Excellente leiders hebben ook geen moeite met slecht nieuws en vinden dat slecht nieuws ook snel bij hen moet komen. En bovenal, excellente leiders geven hun fouten openlijk toe, dat schept niet alleen een band maar wekt ook vertrouwen. Alleen door fouten te maken kun je leidinggeven leren en excellente leiders stimuleren hun mensen te experimenteren en niet bang te zijn voor fouten of geen resultaat. Vaak kan beter een excellente mislukking worden beloond dan een modaal succes.

Bij het leiding geven kunnen we onderscheid maken in ‘gezond’ en ‘niet-gezond’ handelen. Vanuit het Boeddhisme wordt gesproken over gezonde en ongezonde neigingen (in denken en handelen). Gezond handelen leidt tot fysiek en moreel welzijn en kan worden gezien als ethisch verantwoord; niet-gezond handelen leidt tot lijden en schade, en moet worden gezien als onethisch. Het een sluit het andere uit. Je kunt tenslotte niet tegelijk boos en kalm zijn, of geconcenteerd en afgeleid.

Zelfvertrouwen verdrijft gebrek aan zelfvertrouwen

Volgens mij is zelfvertrouwen de grootste schat die een mens kan bezitten. We verwachten van leiders en managers van bedrijven en instellingen dat ze zelfverzekerd zijn, maar wellicht is die houding slechts een façade. Leiders kampen vaak met een gebrek aan zelfvertrouwen, omdat ze er niet zeker van zijn of ze het juiste doen; of dat de aandeelhouders tevreden zijn? En of de medewerkers niet naar de concurrent lopen, of nog erger; de klanten?!

Volgens mij is gebrek aan zelfvertrouwen funest en zeer improductief, omdat hierdoor het vinden van de juiste oplossing niet wordt bevorderd. Tenslotte wordt er serieus rekening gehouden met een negatief resultaat en daarmee direct in de hand gewerkt. Op voorhand is dan ook vaak geanticipeerd op plausibele excuses en externe redenen. Dit denken en handelen werkt falen alleen maar in de hand en daarom is deze denkwijze en daarmee gebrek aan zelfvertrouwen zo funest onder leiders.

Het gebrek aan zelfvertrouwen is zeer simpel te bestrijden, we hoeven ‘slechts’ dagelijks het concept van afhankelijk ontstaan toe te passen (zie voorgaande BLOGS).

Daarmee bedoel ik dat we verstandige beslissingen moeten nemen door rekening te houden met alle factoren en in het belang van het grote collectief. Of zoals eerder geschreven in deze BLOG: Juist Handelen, vanuit de Juiste Visie.

Zodra mensen in vooraanstaande posities op deze manier gaan denken en handelen, voelen ze de juistheid van hun optreden en dat geeft zeer veel zelfvertrouwen. Door het juiste te doen, vanuit de Juiste Visie, is het ook niet erg om geen resultaat te behalen, want je hebt immers integer besloten en gehandeld, in het belang van het collectief. Niemand zal je geen-resultaat (of falen zoals je wilt) kwalijk nemen, behalve degene die niet vanuit de Juiste Visie en het Juiste handelen opereren en hun eigen positie en belangen centraal stellen.